Prawda na temat mleka zdaje się przechodzić przez różne etapy, zwłaszcza w ciągu ostatnich kilku lat. Jak w wielu innych przypadkach, to co kiedyś uważaliśmy za dobre dla naszego zdrowia okazuje się być jego dokładnym przeciwieństwem.
Obszerne badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Uppsali w Szwecji wykazało, że spożycie mleka zwiększa śmiertelność, a także sprawia, że kości są bardziej podatne na złamania. (1)
Badanie opublikowano niedawno w recenzowanym British Medical Journal. Miało ono na celu ustalenie, czy duże spożycie mleka wiąże się ze śmiertelnością i złamaniami u mężczyzn i kobiet.
Badanie przeprowadzono w trzech różnych krajach Szwecji i wykorzystano w nim dane z dwóch dużych kohort: jednej obejmującej 61 433 kobiety w wieku od około 39 do 74 lat i drugiej obejmującej 45 339 mężczyzn w wieku od około 45 do 79 lat. Wszyscy zostali poproszeni o wypełnienie kwestionariuszy dotyczących częstotliwości spożywania posiłków. W badaniu wykorzystano „wielowymiarowe modele przeżycia”, które zastosowano w celu określenia wpływu związku między spożyciem mleka a śmiertelnością lub występowaniem złamań.
Wyniki przedstawiają się następująco:
Na podstawie średniego okresu obserwacji wynoszącego 20,1 roku stwierdzono, że 15 541 kobiet zmarło, a 17 252 doznało złamania, w tym 4259 złamań biodra. W trakcie średnio 11,2-letniego okresu obserwacji kohorty męskiej zmarło 10 112 mężczyzn, a u 5066 wystąpiło złamanie, z czego 1166 stanowiły złamania biodra. U kobiet skorygowany współczynnik ryzyka zgonu dla wypijania 3 lub więcej szklanek mleka dziennie w porównaniu do wypijania mniej niż 1 szklanki mleka dziennie wyniósł 1,93 (95% przedział ufności: 1,86 do 2,06). W przypadku każdej szklanki mleka skorygowany współczynnik ryzyka zgonu z wszystkich przyczyn wynosił 1,15 (1,13 do 1,17) u kobiet i 1,03 (1,01 do 1,04) u mężczyzn. U kobiet nie zaobserwowano zmniejszenia ryzyka złamania na każdą szklankę mleka przy większym spożyciu mleka, niezależnie od rodzaju złamania (1,02 – 1,00 do 1,04) lub złamania biodra (1,09 – 1,05 do 1,13). Odpowiednie skorygowane współczynniki ryzyka u mężczyzn wyniosły 1,01 (0,99 do 1,03) i 1,03 (0,99 do 1,07). W podpróbkach dwóch dodatkowych kohort, jednej u mężczyzn i jednej u kobiet, zaobserwowano pozytywny związek między spożyciem mleka a stężeniem 8-izo-PGF2a w moczu (biomarker stresu oksydacyjnego) i interleukiny 6 w surowicy (kluczowy biomarker stanu zapalnego) (1)
Badanie wykazało, że duże spożycie mleka wiąże się z wyższą śmiertelnością u kobiet i mężczyzn, a także z większą częstością występowania złamań u kobiet. Podsumowała również:
„Ponieważ projekty badań obserwacyjnych są konstruowane z wrodzoną możliwością występowania resztkowych zjawisk zakłócających i odwrotnej przyczynowości, zaleca się ostrożną interpretację wyników” (1)
To nie jedyne badanie sugerujące, że mleko nie jest dobre dla naszego organizmu.
W artykule opublikowanym w czasopiśmie Journal of the American Medical Association Pediatrics pediatra z Harvardu David Ludwig zauważa, że wskaźnik złamań jest z reguły niższy w krajach, w których nie spożywa się mleka, w porównaniu do tych, w których jest ono spożywane, zauważając również, że istnieje wiele innych źródeł wapnia. (źródło)
Z innego badania opublikowanego w czasopiśmie American Journal of Public Health wynika, że spożycie produktów mlecznych może zwiększać ryzyko złamań aż o 50 procent. (2)
Badania wykazały również, że wapń nie chroni kości tak dobrze, jak nam się wydawało. Wiele badań nad suplementacją wapnia wykazało, że nie przynosi ona żadnych korzyści w postaci zmniejszenia ryzyka złamań kości. W rzeczywistości witamina D wydaje się być skuteczniejsza w ograniczaniu tego ryzyka. (3)
Badania wykazały również, że produkty mleczne mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka prostaty o 30–50%. (4)
Lista badań jest naprawdę długa.
